Αντί του επαίνου ποινική δίωξη

Βασίλης Τσάφος
Λέκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών

Δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί στις μέρες μας που προσπαθούν παρά τις αντίξοες από πολλές απόψεις συνθήκες να λειτουργήσουν παιδευτικά. Δάσκαλοι που δεν περιορίζονται στο διεκπεραιωτικό ρόλο που προδιαγράφει για αυτούς η πολιτεία και αναζητούν τρόπους για να βοηθήσουν τους μαθητές τους να υπερβούν τα ποικίλα όσα εμπόδια υψώνονται στην εκπαιδευτική τους πορεία.

Φωτεινό ενδεικτικό παράδειγμα το 132ο Δημοτικό Σχολείο της Γκράβας. Ένα σχολείο που για επτά περίπου χρόνια, από το 2000 έως το 2007, πήρε την πρωτοβουλία να σχεδιάσει και να εφαρμόσει προγράμματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και να αναπτύξει παράλληλες δράσεις στις οποίες συμμετείχαν όλοι οι παράγοντες της σχολικής κοινότητας (μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί, τοπική κοινωνία). Η βασική ωστόσο διαφορά στο συγκεκριμένο σχολείο ήταν η συλλογική λειτουργία. Κάθε εκπαιδευτικός δεν δρούσε κατά μόνας. Δεν ακολουθούσε τον μοναχικό δρόμο του προσπαθώντας απλώς να διαλεχθεί δημιουργικά με τους λίγους μαθητές στο καταφύγιο της τάξης του. Αντίθετα ήταν μέλος μιας ομάδας. Συνέβαλε σε μια συλλογική προσπάθεια που δημιουργούσε μια πρωτόγνωρη παιδαγωγική δυναμική και έδινε στο σχολείο μια νέα προοπτική.

Και το σχολείο άρχισε σταδιακά να αλλάζει. Να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών και των γονέων τους. Να γίνεται ένας δημιουργικός χώρος. Ένας χώρος στην ουσία του παιδευτικός καθώς δεχόταν όλους τους μαθητές χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις. Σεβόταν την ιδιαιτερότητά τους. Προσλάμβανε την διαφορετικότητα όχι ως πρόβλημα αλλά ως πλούτο. Έτσι υλοποιήθηκαν καινοτομικές διαπολιτισμικές δράσεις, που περιόρισαν τη σχολική διαρροή αμβλύνοντας με αυτό τον τρόπο τις συνέπειες της σχολικής αποτυχίας.

Συμπραραστάτρια σε όλες αυτές τις δράσεις με σημαντική συμβολή στο σχεδιασμό και την υλοποίησή τους η Διευθύντρια του διαφορετικού αυτού σχολείου Στέλλα Πρωτονοταρίου. Πραγματική δασκάλα μπήκε μπροστά σε αυτή την πρωτοφανή για τα εκπαιδευτικά μας πράγματα συλλογική προσπάθεια, που αναμφισβήτητα ξεπέρασε τον διοικητικό σχεδιασμό. Οι πρωτοβουλίες των δασκάλων της καθημερινής πράξης φάνηκαν περισσότερο αποτελεσματικές από τα μακρόπνοα σχέδια των επιτελών.

Ποια ήταν η αντίδραση της πολιτείας; Καταστολή των δράσεων που δεν εναρμονίζονται με την κυρίαρχη εκπαιδευτική πολιτική. Προσπάθεια να επαναφέρει το εκπαιδευτικό προσωπικό του σχολείου στο καθεστώς της γραφειοκρατικής συμμόρφωσης.

Πρώτο βήμα ήταν η απομάκρυνση της Διευθύντριας. Κατά την επόμενη διαδικασία επιλογής κρίθηκε ακατάλληλη να διευθύνει το σχολείο. Όχι αυτό βέβαια που οραματίστηκε και συνδημιούργησε με τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς του σχολείου. Γιατί σε αυτό απέδειξε ότι τα καταφέρνει πολύ απρόσμενα καλά. Αλλά ένα άχρωμο, αποστεωμένο σχολείο. Το σχολείο που υποτασσόμενο στις γραφειοκρατικές επιταγές χαράσσει την πορεία του ανεξάρτητα από τους ίδιους του τους μαθητές.
Επόμενο βήμα η ποινική της δίωξη. Η Διευθύντρια ελέγχεται γιατί με την υποστήριξη και εμψύχωσή της πραγματοποιήθηκε ένα πρόγραμμα που κανονικά θα έπρεπε να αποτελέσει παράδειγμα για όλα τα σχολεία. Τυπικά κατηγορείται γιατί παραχώρησε χώρους του σχολείου για να διδαχθούν οι αλλοδαποί μαθητές τη μητρική τους γλώσσα. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο δεν παρατύπησε βέβαια γιατί βασίστηκε στα σύγχρονα επιστημονικά πορίσματα που δείχνουν πόσο αναγκαία είναι η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας για τη σχολική επιτυχία. Παρατύπησε γιατί πήρε πρωτοβουλίες. Γιατί σεβάστηκε βασικές παιδαγωγικές αρχές. Γιατί λειτούργησε με γνώμονα τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης. Γιατί με περισσή ευαισθησία νοιάστηκε για τους μαθητές της.
Μπορούμε άραγε να δεχόμαστε σιωπηρά μια τόσο παράφορη αδικία;

Διαδραστκός πίνακας με 41 ευρώ.

Παίρνοντας αφορμή από τη δουλειά του ευφυούς Johnny Chung Lee (http://www.youtube.com/watch?v=5s5EvhHy7eQ&feature=related) κατασκεύασα με απλά υλικά και κόστος μόνο 41 ευρώ ένα διαδραστικό πίνακα που δουλεύει τέλεια. Δείτε το.

Interactive whiteboard homemade by Giorgos Plevris May 2009 Διαδραστικός πίνακας @ Yahoo! Video

Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε εδώ http://johnnylee.net/projects/wii/

Ο Γολγοθάς των μαθητών. Άγχος, πλήξη, κούραση. Το τρίπτυχο της σύγχρονης αμάθειας

".....Αγχος, πλήξη, κούραση μέσα στο σχολείο ή με απλά λόγια: «η ζωή είναι αλλού...»
Στο φόντο όλων αυτών βρίσκεται ο Γολγοθάς των Ελλήνων μαθητών που δεν βρίσκουν ούτε ένα ίχνος χαράς και δημιουργικότητας μέσα στο ελληνικό σχολείο. Αγχος, πλήξη και κούραση συνθέτουν το τρίπτυχο της σύγχρονης αμάθειας αφού η γνώση λειτουργεί συσσωρευτικά σαν ένας καθημερινός καταναγκασμός που οδηγεί στην απομάκρυνση από το ιδεώδες και την αποστολή της εκπαιδευτικής πράξης. Σε ένα τέτοιο σχολικό περιβάλλον η φοίτηση μετατρέπεται σε υποχρεωτική αγγαρεία, σε αδιάφορη προσέλευση, σε ιδιότυπη ανία, αφού η αληθινή ζωή φαντάζει πέρα και έξω από τις αίθουσες, μακριά από τα βιβλία και τους διδάσκοντες. Την ίδια στιγμή οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι απορούν γιατί εισέρχονται ολοένα και περισσότεροι φοιτητές με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Δυστυχώς το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στο επίπεδο των γνώσεων που κατέχουν οι μαθητές, αλλά επεκτείνεται και σε επίπεδο αξιών και δεξιοτήτων. Η αξιακή σύγχυση των μαθητών μας εδράζεται στην έλλειψη σταθερών σημείων αναφοράς σε επίπεδο συμβόλων, προτύπων και κοινωνικών αναπαραστάσεων. Η ανεργία, τα οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα, η «τηλεοπτική δημοκρατία», η προβολή του life style ως εναλλακτική διέξοδος ζωής και ατομικής δράσης συνθέτουν την αυτο-εικόνα μιας κοινωνίας που διαρκώς φθίνει, προβάλλοντας αποκλειστικά το «ιδιωτικό όραμα» ως βιώσιμη και ρεαλιστική διέξοδο από την κρίση.
Επιπλέον, το ελληνικό σχολείο επιμένει στη στείρα συσσώρευση γνώσης και δεν δίνει έμφαση στις κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών. Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς αν μέσα στο σχολείο τα παιδιά μας «μαθαίνουν να συνεργάζονται», «μαθαίνουν να μοιράζονται», «μαθαίνουν να συναισθάνονται», «μαθαίνουν να δημιουργούν», «μαθαίνουν να ακούνε και να επεξεργάζονται τις διαφορές», «μαθαίνουν να συνθέτουν μέσω της διαλεκτικής», «μαθαίνουν να συμμετέχουν», ή εν τέλει «μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν»; Αν για παράδειγμα ορίζαμε τις δεξιότητες αυτές ως «προαπαιτούμενα ποιότητας» μέσα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα θα καταλαβαίναμε την αναποτελεσματικότητά μας να δώσουμε στέρεα και δυναμικά εργαλεία ζωής στους τωρινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες.

Η ατομική προσπάθεια από μόνη της δεν αρκεί
Δυστυχώς η φιλοτιμία και ο γνήσιος ιδεαλισμός που επιδεικνύουν αμέτρητοι εκπαιδευτικοί δεν αρκούν από μόνα τους για να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Οι κοινωνιολογικές μελέτες αποδεικνύουν περίτρανα ότι τα συστήματα και οι κοινωνικές δομές «καταπίνουν» τις πρωτοβουλίες των μεμονωμένων υποκειμένων, ιδιαίτερα όταν αυτές δεν είναι συλλογικά οργανωμένες και κοινωνικά συντονισμένες.
Με άλλα λόγια, το προσωπικό όνειρο και η ατομική προσπάθεια των εκπαιδευτικών δεν μπορεί να μεταφραστεί σε όρους μιας ρεαλιστικής εκπαιδευτικής πολιτικής αν δεν αναληφθεί η συλλογική ευθύνη και η δράση μιας νέας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που να τη θέλουν οι περισσότεροι παλεύοντας καθημερινά και από κοινού γι' αυτήν. .....

Απαισιοδοξία, απογοήτευση, δυσθυμία: συνώνυμα του εκπαιδευτικού μας συστήματος
Το αίτημα της ποιότητας γίνεται επιτακτικό από τη στιγμή που η εκπαιδευτική πραγματικότητα καθίσταται αμείλικτα απογοητευτική. Παρόλο που σήμερα έχουμε κατορθώσει το καθολικό δικαίωμα στην υποχρεωτική εκπαίδευση, την τυπική ισότητα των ευκαιριών στην πρόσβαση, το αδιάβλητο των πανελλαδικών εξετάσεων, τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα όργανα διοίκησης της εκπαίδευσης, βιώνουμε καθημερινά τη μετριότητα, τη ματαίωση, την, κατά κοινή ομολογία, χαμηλού επιπέδου εκπαίδευση: καταθλιπτικά σχολικά συγκροτήματα, απωθητικά σχολικά εγχειρίδια, μηχανιστική επιμόρφωση, συγκεντρωτισμός και γραφειοκρατία, έλλειψη αισιοδοξίας και σιγουριάς για το μέλλον. Τα συμπτώματα αυτά τείνουν να παγιωθούν ως μόνιμα και διαχρονικά χαρακτηριστικά της ελληνικής πραγματικότητας, αφού τίποτα δεν μπορεί να ταράξει τα βαλτώδη νερά του εκπαιδευτικού συστήματος και να νοηματοδοτήσει την απαρχή μιας εκπαιδευτικής αναγέννησης. Οι πολιτικές ηγεσίες του ΥΠΕΠΘ ανακυκλώνονται, οι πάντες διαπιστώνουν σταθερά την κρίση, το εκπαιδευτικό κίνημα ουσιαστικά αμύνεται χωρίς να μπορεί να διαμορφώσει μακρόπνοη στρατηγική και ο γραφειοκρατικός μηχανισμός της εκπαίδευσης διεκπεραιώνει ράθυμα τη συμβατική υποχρέωση του κράτους να παρέχει «δωρεάν» δημόσια εκπαίδευση θεσμοποιώντας την ακινησία. ..."
Άρθρο του Νίκου Φωτόπουλου από την Ελευθεροτυπία.

Νέα μηχανή αναζήτησης

Τη νέα της μηχανή αναζήτησης, με την ονομασία «Bing», παρουσίασε η Microsoft, φιλοδοξώντας αυτή τη φορά να “πριονίσει» την κυριαρχία της Google, πράγμα καθόλου εύκολο όμως, σύμφωνα με τα ξένα πρακτορεία και το BBC.
Η Μicrosoft, σύμφωνα με το “Advertising Age”, ετοιμάζει τεράστια διαφημιστική καμπάνια ύψους 80 – 100 εκατ. δολ. για την προώθηση της Bing, που υπόσχεται να κάνει απλούστερες τις αναζητήσεις και πιο «έξυπνες», καταλαβαίνοντας την πρόθεση του ερωτώντος χρήστη. Παράλληλα, η αναζήτηση θα φέρνει εμπλουτισμένα αποτελέσματα, π.χ. η αναζήτηση για ένα προϊόν θα φέρνει επίσης συνδέσμους για κριτικές του προϊόντος, ανταλλακτικά γι’ αυτό, καταστήματα που το πουλάνε και άλλες πληροφορίες.
Άλλη μια ¨επιτυχημένη;;;;" προσπάθεια μίμησης του Γούγλη που κυριαρχεί στη δικτυακή αναζήτηση με ποσοστό πάνω από 70% με δεύτερη τη Yahoo με λιγότερο από 20%.
Το ιδιαίτερο της αρχικής σελίδας - πέρα από τη μίμηση- είναι ότι παρουσιάζεται και μια χαρακτηριστική εικόνα της χώρας του κάθε χρήστη.